Poznaj 5 twórców działających w filozofii „re”

Czy wiecie jakie słowo zostało uznane za najważniejsze w mijającym roku? Redaktorzy Collins English Dictionary wskazali na single-use. Tym samym zwrócili uwagę na problem, który od dłuższego czasu uświadamiają społeczeństwu organizacje zajmujące się ochroną środowiska i zmianami klimatycznymi: Jeśli w najbliższym czasie nie zrezygnujemy z nadmiernego konsumowania produktów jednorazowego użytku, za kilkadziesiąt lat nasza planeta ulegnie nieodwracalnemu zniszczeniu.

Ostatnie lata przyniosły wiele inicjatyw popularyzujących rozwiązania tego problemu – akcje społeczne i medialne sprawiły, że dobre dla środowiska alternatywy są bardziej dostępne, a konsumenci coraz bardziej świadomi. Zasada reduce, reuse & recycle ma rosnące grono popularyzatorów, a styl życia less waste jest promowany przez wpływowych influencerów.
Design pokochał recycling i upcycling dużo wcześniej – wspominany przez nas w tym tekście Piet Hein Eeek tworzy meble z niepotrzebnych materiałów już od lat 90-tych. Prace związane z świadomym „re” użyciem są obecne na wszystkich światowych imprezach i targach designu. Chcemy zwrócić Waszą uwagę na wybranych subiektywnie artystów i designerów odpowiadających swoimi projektami na współczesne problemy przeciążenia i nadprodukcji. Tworzone przez nich obiekty przekształcają się z pozornie bezwartościowych śmieci w nowe świadome formy.

1. Piet Hein Eek
Piet Hein Eek wyróżnia się konsekwencją swojej twórczej postawy już od lat 90-tych. Cała działalność holenderskiego designera obraca się wokół materiałów z odzysku: Holender nadaje drugie życie zbędnym, niepotrzebnym kawałkom drewna, akcesoriom domowym i odpadom pochodzącym z masowej produkcji. W mistrzowski sposób je wykorzystuje, tworząc piękne, unikalne przedmioty. Jego meble, instalacje, obiekty czy wnętrza zawsze są bardzo charakterystyczne, nie sposób ich nie rozpoznać na tle dziesiątków innych recyklingowych projektów. Dla projektanta ważne są historie tworzonych przez niego przedmiotów użytkowych. Można było się o tym przekonać podczas jego wystąpienia na tegorocznym Łódź Design Festival, kiedy opowiadał o procesie powstawania niektórych z nich. Pracownia projektanta przypomina fabrykę lub … skup złomu – można znaleźć w niej piętrzące się pod sufit hali kaloryfery, stare stoły czy inne odpady. Piet Hein Eek Studio działa w Eindhoven na powierzchni ponad 10 tys. m kw. To cały mikrosystem – znajdują się tam: biuro, warsztaty, showroom, sklep, a nawet restauracja.

2. Katie Stout
Katie twierdzi, że współcześni artyści oraz ich dzieła stały się zbyt poważne i nieco zarozumiałe. Z tego powodu tworzy fantastyczne i kolorowe przedmioty codziennego użytku, które przypominają scenografię opowieści Alicji w Krainie Czarów. Do ich wykonania bardzo często używa symbolicznie śmieci. Stout nazywa swoją twórczość „naiwnym popem” tworząc produkty z wykorzystaniem zużytego surowca na swój dziwaczny i szalony sposób. Brooklyńska artystka podczas swojej pracy korzysta papieru, gliny, odpadów, a także starych materiałów i tkanin. Przykładowo, jej kolekcja domowych dywanów powstała z czapek, a jedna z jej najsłynniejszych funkcjonalnych instalacji stworzona została z trykotu.

3. Rodrigo Alonso
Chilijski artysta jest autorem projektu N+ew: No more electronic waste, którego podstawowym surowcem projektowym są multimedialne odpady: komputery, karty kredytowe, dyski twarde, kable i płyty CD. Śmieci – społecznie postrzegane jako zużyte gadżety – dla Rodrigo stają się nowym surowcem, który wypełnia żywicą epoksydową i stopionym aluminium. Alonso opiera swoje prace na nowoczesnej, minimalistycznej estetyce. Jego projekty są namacalnym świadectwem czasu i postępu, a także przemijalności technologii.

4. Chris Wolston
Wolston tworzy cykle produktów funkcjonalnych, rozwijając praktykę zarówno tradycyjnych, jak i technicznych procesów odlewania. Łączy piasek i podgrzewane aluminium, dodając i żłobiąc w nich różne materiały. Efekty ciężkiej fizycznej i rzemieślniczej pracy, wytapiane w studio Medelin mają charakter ideologiczno-użytkowy, pozostawiając przy tym swobodę interakcji odbiorcom. Jego dekoracyjne lampy Fetish są wykonane z neonowych rurek i odłamków potłuczonego szkła.

5. Ziben Studio
W nurcie reuse najbardziej rozpoznawalnym polskim projektantem jest Mariusz Małecki ”Ziben”. Absolwent Wydziału Architektury Wnętrz i Wzornictwa Akademii Sztuk Pięknych w Poznaniu, a od kilkunastu lat mieszkający i pracujący w Berlinie, gdzie prowadzi Studio Ziben. Zajmuje się projektowaniem i produkcją indywidualnych mebli z surowców z recyklingu. W jednym ze swoich projektów – „Krzesła z ulicy” z niepotrzebnych i porzuconych krzeseł zebranych na ulicach Berlina stworzył nowe siedziska, dzięki czemu podarował im drugie życie. Jak sam mówił, zaprojektował je tak, by mogły opowiedzieć historię swojego poprzedniego właściciela, który wyrzucił je na śmietnik. Stare okna, drzwi szaf, krzesła z brakującym nogami w rękach projektanta stają się niepowtarzalnymi obiektami na granicy designu i sztuki.