loader image

Zostań innowatorem!

Kompetencje przyszłości na rynku pracy | Międzynarodowe forum wymiany doświadczeń | UAM Poznań

Czy możliwe jest przygotowanie młodych ludzi do pracy, która się zmienia na skutek m.in. dynamicznego rozwoju nowych technologii, do pracy, która wymaga ciągle nowych kwalifikacji?

Jak pogodzić perspektywę studenta w roli przyszłego pracownika z perspektywą pracodawcy, oraz jakie wyzwania związane z oceną kwalifikacji stoją przed uczelniami i pracodawcami?

Jakie kompetencje są potrzebne do projektowania i tworzenia innowacji w firmie?

 

Kilka dni temu braliśmy udział w spotkaniu na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu, dotyczącym kompetencji przyszłości na rynku pracy. Po otwarciu wydarzenia przez Prof. Dr hab. Rafała Witkowskiego, Prorektora UAM ds. Współpracy Międzynarodowej, Anna Schmidt-Fiedler, koordynatorka projektu EPIDI & inicjatyw społecznych na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu, wprowadziła słuchaczy w świat zdalnych i hybrydowych staży pracy. Następnie odbyły się 2 prelekcje: prof. dr hab. Małgorzaty Rosalskiej UAM, ekspertki ds. doradztwa zawodowego i planowania kariery na UAM, oraz naszej CEO Anny Wróblewskiej, ekspertki w dziedzinie projektowania i tworzenia innowacji. Wystąpienia te ukazały dwie perspektywy: uczelni i biznesu.

Celem spotkania było stworzenie forum wymiany doświadczeń ds. wirtualnych i hybrydowych staży i praktyk studenckich oraz wyzwań związanych z cyfrową transformacją w obszarze zdobywania kompetencji, które są dziś niezbędne do podjęcia zatrudnienia przez młodych ludzi. Był to także doskonały pretekst do refleksji i dyskusji o kompetencjach przyszłości, niezbędnych na dynamicznie zmieniającym się rynku pracy.

 

ZOSTAŃ INNOWATOREM – ANNA WRÓBLEWSKA 

Anna Wróblewska opowiadała o wyzwaniach związanych z cyfrową transformacją w obszarze zdobywania nowych kompetencji potrzebnych na rynku pracy.

Żyjemy w permanentnym kryzysie (pandemia, wojna, zmiany klimatyczne…). Żyjemy w świecie, którego do końca nie rozumiemy (zmienność, przypadkowość, stres, ryzyko, niepewność). Ale każdy w nas ma w sobie tę siłę, która w momencie kryzysu pozwala nam czerpać z naszych zasobów i robić rzeczy, zdawałoby się czasami niemożliwe. Kryzys często naprowadza nas do rozwoju.

Kryzys to zatem zarówno zagrożenie jak i szansa na zmianę. To motywator to zmiany zachowania i zmiany postawy.

Bez względu na te kryzysowe wydarzenia, wszyscy chcemy być szczęśliwi. Chcemy żyć w dobrostanie. Dobrostanie rozumianym jako pozytywne podejście do przeszłości, optymistyczne nastawienie do przyszłości i nutka hedonizmu, aby cieszyć się tym co jest tu i teraz (parafrazując słowa Philipa Zimbardo).

Tylko jak to zrealizować? Czy można być szczęśliwym w dzisiejszym świecie, świecie wielozadaniowości, bycia ciągle online, w otoczeniu wielu komunikatów, które do nas codziennie krzyczą?

Pokolenie Z, to pierwsze pokolenie, które urodziło się i zostało wychowane w pełni cyfrowym świecie. Przedstawiciele tej grupy kwestionują kulturę pracy po 16h dziennie i konieczność bycia online również po godzinach pracy.

 

Kultura zapierdolu? Niekoniecznie

Jak do pracy, kultury organizacji i wartości podchodzą przedstawiciele tego pokolenia? Sami posłuchajcie:

Jak pracodawcy mogą na to odpowiedzieć? Jaką kulturę organizacji zaprojektować, aby dać pracownikom prawdziwe szczęście, którego szukają, oczekują?

Spróbujmy stworzyć ludziom przyjazne warunki do pracy, dać ludziom poczucie sprawstwa, aby się angażowali w zadania, które realizują. Dajmy im poczucie celowości i przynależności. Czy wiecie, że ok. 90% ludzi w firmach nie rozumie strategii firmy, jej celu, kierunku, w którym zmierza?

 

Zostań innowatorem!

Aby móc osiągnąć dobrostan w „Nowej Normalności”, musisz zostać innowatorem. Jak?

Po pierwsze: Ogarnij się!
Potrzebne Ci będą umiejętności takie jak: przedsiębiorczość, zdolność zarządzania talentami, zdolności adaptacyjne, umiejętność zarządzania czasem.

Po drugie: Poznaj się sam!
Potrzebne Ci będą umiejętności takie jak: umiejętności współpracy, zdolności interpersonalne i komunikacyjne, odporność na stres i empatia.

Po trzecie: Rozwiń skrzydła! Uwolnij swój potencjał.
Potrzebne Ci będą umiejętności takie jak: kreatywność, zdolność krytycznego myślenia, wszechstronność, specjalizacja dziedzinowa, perspektywa holistyczna.

Po czwarte: Bądź na czasie!
Potrzebne Ci będą umiejętności takie jak: STEM (kompetencje z obszaru nauki, technologii, inżynierii i matematyki), umiejętność pracy z nowymi technologiami, wiedza z obszaru IT, kompetencje cyfrowe.

 

Skąd wiemy jakie kompetencje będą nam potrzebne w przyszłości? Jakie kompetencje wzmacniać?

Jedną z pomocnych technik jest analiza trendów. Analiza trendów przydaje się do zrozumienia złożoności i nieprzewidywalności zmian zachodzących w różnych dziedzinach życia. Pozwala wyjść z własnej perspektywy i zobaczyć to, co było do tej pory niedostrzegalne, ledwo zauważalne, pomijane. Ostatecznie przyczynia się do bardziej świadomego projektowania organizacji – jej produktów i usług, ale też całej kultury. Dzięki trendom i rozpoznaniu kierunków zmian, możemy świadomie zaprojektować rozwiązania na miarę nowych czasów.

Znajomość trendów pozwala zobaczyć szerszy obraz rzeczywistości – ocenić aktualny stan faktyczny organizacji, połączyć z nim realne prognozy rozwoju firmy oraz sygnały zmian w jej otoczeniu.

Jak powiedział Andrzej Sapkowski: „Przepowiadać przyszłość (…) potrafi każdy. I każdy to robi, bo to wszakże łatwe. Nie jest żadną sztuką przepowiadać. Sztuką jest przepowiadać trafnie.”.

„Przyszłość jest bardzo otwarta i zależy od nas, od nas wszystkich (…) A to, co robimy i co będziemy robić, zależy od naszego myślenia i od naszych pragnień, od naszych nadziei i obaw. To zależy od tego, jak postrzegamy świat i jak oceniamy otwarte możliwości przyszłości.” [Karl Popper]

Jak mawiają inni, technologia jest bliska magii. I z tą magią możemy zmieniać świat. Jeśli tylko chcemy.

KOMPETENCJE DO FUNKCJONOWANIA W ZMIANIE

KOMPETENCJE DO FUNKCJONOWANIA W ZMIANIE – PROFESOR MAŁGORZATA ROSALSKA

Prof. dr hab. Małgorzata Rosalska, ekspertka ds. doradztwa zawodowego i planowania kariery na UAM, wprowadziła słuchaczy w świat kompetencji, kwalifikacji i rozwoju personalnego. Kompetencje przyszłości to kompetencje do funkcjonowania w zmianie, jedynej pewnej rzeczy, która nastąpi.

 

Kompetencje a kwalifikacje

Kompetencje to wiedza przez umiejętności. To postawy społeczne i motywacje do pracy. To także „intuicyjne” podejście do oceny – „pokaż mi jakim jesteś człowiekiem, a ja ci powiem, jakim będziesz pracownikiem”. Pamiętajmy, że do pracy przychodzi człowiek, ze swoimi zasobami, które następnie wykorzystuje również w pracy zawodowej.

Kwalifikacje natomiast, to zwalidowane kompetencje. Zintegrowany System Kwalifikacyjny daje ogromne morze możliwości – kwalifikacje rynkowe, które mogą budować przewagę konkurencyjną na rynku pracy.

 

Rozwój profesjonalny – czy zawsze jest możliwy?

Rozwój profesjonalny to droga zawodowa. Kiedyś te drogi zawodowe były przewidywalne, pracowaliśmy w jednym miejscu pracy przez całe życie. Dążyliśmy do awansu. A co z karierą, w której nie ma awansu? Co ze strukturą horyzontalną firmy? Pomyślmy o naszej karierze zawodowej nie w kontekście kto pierwszy ten lepszy, kto wyżej ten lepiej, ale o karierze rozumianej jako ciągły rozwój. Rozwój profesjonalny to rozwój już istniejących zasobów i zdobywanie nowych. Bo kto wyżej, ten po prostu… wyżej.

3 sfery rozwoju profesjonalnego:

1. Sfera ekstrapersonalna – to nasze konkretne umiejętności w danym zawodzie (np. korzystanie z aplikacji, narzędzi itd.).
2. Sfera interpersonalna – to sfera określająca nasze wewnętrzne zasoby, kompetencje.
3. Sfera intrapersonalna – sfera, która daje nam poczucie sensu i sprawiedliwości. Dzięki niej, możemy zorientować się czy coś nam pasuje, mamy możliwość refleksji i ewentualnej zmiany dotychczasowych działań, wyborów.

 

Jakie są najważniejsze 3 kompetencje na rynku pracy?

1. Kompetencje poznawcze – np. myślenie analityczne, myślenie kreatywne.
2. Kompetencje metodyczne – np. umiejętność uczenia się, podejmowania decyzji, zarządzania sobą.
3. Kompetencje społeczne – kompetencje miękkie, np. komunikacja, kompetencje interpersonalne, międzykulturowe.

 

Czy słyszeliście kiedykolwiek o piramidzie kompetencji? Na tę piramidę składają się 3 poziomy kompetencji:

1. Kompetencje bazowe – czyli kompetencje miękkie, społeczne. Nieważne jaki zawód wybierzemy, będziemy z nich zawsze korzystać. Rzutują na to jak będziemy funkcjonować. Tę bazę zyskujemy głównie w domu i edukacji wczesnoszkolnej.
2. Kompetencje zawodowe – to odbyte praktyki, nasze doświadczenie zawodowe. Niezwykle ważne jest gdzie i od kogo się uczymy, ponieważ rzutuje to na naszą dalszą karierę zawodową.
3. Kompetencje wyróżniające – czyli wszystko to, co wyróżnia nas na tle innych (np. przedstawicieli zawodu, studentów). „Ja to mam, inni nie mają” – to własna odpowiedzialność jaką kompetencję wyróżniającą zbudujemy.

 

„Sprawdzam” – czyli praktyki studenckie

Praktyki studenckie to moment, kiedy możemy powiedzieć „sprawdzam”. To niebywała możliwość skonfrontowania tego co mniemamy o sobie, o tym jak wygląda rzeczywistość i jak się odnajdujemy i radzimy sobie w różnych sytuacjach biznesowych.

Jaka jest rola praktyk studenckich?

Po pierwsze: Konfrontacja – czasem bolesna, ale ożywcza. To możliwość sprawdzenia jak się pracuje w zawodzie, weryfikacja z wyobrażeniami na swój własny temat i na temat branży, stanowiska, struktur firmy itd.

Po drugie: Transfer – studia rozwijają wiedzę. Dzięki praktykom mamy możliwość sprawdzenia czy to czego dowiedzieliśmy się na studiach jest wystarczające. Być może poznamy obszary do uzupełnienia, zagospodarowania, do rozwoju.

Po trzecie: Refleksja – sprawdzenie, czy nadajemy się do wybranego miejsca, branży, kultury. To odpowiedzenie sobie na pytanie „Czy na pewno chcę tu pracować, z tymi ludźmi?”.

Po czwarte: Informacja zwrotna – czyli podstawa projektów rozwojowych. To pewien plan: sprawdzenie czego jeszcze nie wiemy/mamy, odpowiedzenie sobie na pytanie czy chcemy się tego dowiedzieć/to zdobyć i następnie znalezienie rozwiązania jak to zrobić.

 

Kompetencje przyszłości to kompetencje zarządzania karierą. To godzenie potrzeb rynkowych z naszymi celami, czyli budowanie balansu między potrzebami rynku a naszymi.

Jak podsumowała swoje wystąpienie prof. dr hab. Małgorzata Rosalska” „Jeśli przyjmujecie osoby na praktyki jesteście ważni. Budujecie życiorysy.”.

Kompetencje przyszłości na rynku pracy UAM Poznań

PODRĘCZNIK DOBRYCH PRAKTYK – ANNA SCHMIDT-FIEDLER

Z jednej strony funkcjonowanie w ramach pracy zdalnej dało nam w ostatnich latach mocno w kość. Narzekamy na przestrzeń domową, nieprzystosowaną do wygodnej i efektywnej pracy, na brak kontaktów społecznych. Z drugiej strony obserwujemy plusy z możliwości, jakie daje studiowanie i praca w trybie online.

W ramach projektu EPIDI (Europejskie Partnerstwo na Rzecz Innowacji w Zakresie Zdalnych Staży i Praktyk), na podstawie ogólnoeuropejskiej ankiety wypełnionej przez osoby mające doświadczenie w pracy oraz praktykach zdalnych, wypracowany został „Podręcznik dobrych praktyk”. Anna Schmidt-Fiedler, koordynatorka przedsięwzięcia po stronie UAM, wprowadziła uczestników spotkania w pracę nad podręcznikiem, potrzebami i oczekiwaniami zarówno studentów oraz uczelni, jak i organizacji i ich oczekiwań względem wchodzących na rynek nowych pracowników.

Docelowo powstaną także ogólnodostępne moduły e-learningowe, będące odpowiedzią na największe wyzwania zidentyfikowane w ramach przeprowadzonych podczas projektu badań.

Aby móc zaprojektować podręcznik dobrych praktyk, przeprowadzone zostały ankiety wśród studentów, pracodawców, akademickich koordynatorów czuwających nad sprawnym i efektywnym przebiegiem praktyk oraz pracownikami administracyjnymi nadzorujących proces nawiązywania kontaktów na poziomie uczelni, łącząc studentów z pracodawcami. Przeprowadzone badania pokazały, co najbardziej cieszyło wszystkie badane grupy w pracy zdalnej, a także z czym się borykały i co im przeszkadzało.

Na co najczęściej zwracali uwagę badani, co ich najbardziej cieszyło? Więcej ofert pracy i staży, możliwość przyjęcia większej liczby stażystów w jednym czasie, większa elastyczność i swoboda, oszczędność czasu i pieniędzy na dojazdy, więcej snu, funkcjonowanie w swoim środowisku (własna muzyka, własna przestrzeń, bez obaw o preferencje innych, współpracowników), nabywanie kompetencji cyfrowych, przygotowanie do zawodów przyszłości, poczucie bezpieczeństwa (chowanie się za mailem/ekranem komputera).

Minusy pracy i studiowania w formie zdalnej, to według badanych głównie: brak poczucia przynależności do grupy (emocjonalne braki), brak poczucia przynależności do zespołu (brak small talków, wspólnych podróży tramwajem, rozmów w kuchni itp.), niezapanowanie nad technologiami, problemy ze skuteczną komunikacją, brak kontroli nad odseparowaniem życia prywatnego od zawodowego, brak klarownej granicy

 

Pandemia COVID-19 trwale zmieniła sposób, w jaki uczymy się i pracujemy – także w ramach staży czy praktyk.

Projekt EPIDI – Europejskie Partnerstwo na Rzecz Innowacji w Zakresie Zdalnych Staży i Praktyk to inicjatywa współfinansowana z programu ERASMUS+ realizowana w partnerstwie trzech uniwersytetów – Uniwersytetu w Strasburgu (Francja), Instytutu Technologicznego w Karlsruhe (Niemcy) i Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu (Polska). Jej celem jest promowanie staży na odległość i wspieranie współpracy między różnymi podmiotami prywatnymi i publicznymi w skali europejskiej.

Zespół EPIDI mocno wierzy, że zdalne staże mogą być wzbogacającą szansą zarówno dla stażystów, jak i pracodawców.

A my wierzymy, że będąc częścią tego przedsięwzięcia, możemy wzmacniać kompetencje młodych ludzi, dając im szansę na rozwój, a sobie na współpracę ze świadomymi i kreatywnymi pracownikami. Ale by móc to osiągnąć, nie możemy biernie przyglądać się sytuacji. Powinniśmy aktywnie uczestniczyć w tej inicjatywie, która jest wyzwaniem nie tylko dla studentów i uczelni, ale i pracodawców.

 

Dziękujemy organizatorom za zaproszenie i możliwość udziału w tym ważnym dla studentów, pracodawców, nas wszystkich wydarzeniu.

Więcej informacji o projekcie EPIDI na stronie: https://epicur.amu.edu.pl/o-epidi/

 

Zdjęcia: Vadzim Zhamoidz

LinkedIn
Share